KnoopPunt vzw
Algemene Doestellingen en Verantwoording
27 oktober 1992
Tegenover informatieongelijkheid stellen wij
- gelijke toegang tot de informatiebronnen
- samenwerking op basis van wederkerigheid
gesitueerd in zelfgekozen basisgroepen.
Mensen hebben in hun alledaagse omgeving nood aan allerlei inlichtingen en gegevens om aktief aan die omgeving te kunnen deelnemen. Konkreet betreft het informatie over sektoren als huisvesting, onderwijs en vorming, voeding, gezondheid en gezinsproblemen, kultuur en vrijetijdsbesteding, arbeid, milieu, politiek enz.
We stellen vast dat meer en meer informatie gekontroleerd wordt door minder en minder mensen. Informatie is macht. En die macht ligt momenteel bij grote mediaconcerns, persagentschappen, audit-bureau’s, commerciële gegevensbanken en staatsinstellingen. In deze evolutie dreigt de burger enkel te mogen meespelen als willoos en kritiekloos wezen.
In het kader van het Europese Verdrag van Schengen beschouwt de Belgische overheid de gegevensbanken van de inlichtingendiensten als absoluut verboden terrein. Ook de zakenwereld beschermt zijn databanken als privé-eigendom of als verhandelbare waar. Anderzijds is de gewone burger wel verplicht exakte gegevens te verschaffen, over zichzelf, zijn gezinstoestand, woonsituatie, inkomsten enz. Deze informatie wordt buiten zijn kontrole opgeslagen. Ze wordt gebruikt door bankinstellingen, verzekeringsinstellingen, personeelsdiensten, politionele en anders overheidsdiensten.
Omwille van haar kritische instelling en bij gebrek aan financiële middelen heeft de buitenparlementaire beweging niet dezelfde toegang tot informatie als de overheid en de zakenwereld. Door onderlinge samenwerking kan zij haar mogelijkheden verruimen en tegelijk haar onafhankelijkheid veilig stellen. Voor die samenwerking op informatiegebied wil KnoopPunt de technische ‘know-how’ en het logistiek kader leveren.
KnoopPunt vindt het van het grootste belang nieuws brengen over politieke gebeurtenissen en ontwikkelingen die door de gevestigde media doodgezwegen, onderbelicht of verdraaid worden. Het wil berichten brengen over akties van buitenparlementaire groepen, milieu-akties, strijd tegen raciale onderdrukking en dergelijke. Tevens wil het nieuws over de Derde Wereld brengen uit direkte bron.
Naast korte berichten moet het een brede waaier van achtergrondinformatie kunnen aanbieden. We werken niet alleen vanuit een Vlaams/Belgisch perspectief maar ook vanuit een Europees/internationaal perspectief. De politieke achtergrond daarvan is dat de wereld steeds meer een dorp (‘global village’) wordt.
Bovendien is het in verband met de Europese eenwording van toenemend belang dat ook aktiegroepen beschikken over een netwerk voor uitwisseling van informatie op Europees nivo. Als ‘alternatief persburo’ bestaat KnoopPunt niet uit een kollektief van alternatieve journalisten; wij willen vooral een medium creren waar groepen zelf gebruik van kunnen maken om hun nieuws (onderling) te verspreiden en om te kommuniceren met andere groepen.
KnoopPunt is een alternatief infoburo in oprichting dat wil reageren tegen deze informatie-ongelijkheid en informatie-repressie. We richten ons op het verspreiden van informatie van basis- en aktiegroepen. We proberen een netwerk te vormen tussen deze groepen en de autonome pers, lokale radio’s en niet gebonden documentatie- en onderzoekscentra.
Wij gaan ervan uit dat de mensen indien niet verhinderd door dwang of verblind door onwetendheid, zelf het beste weten wat goed is voor hen. Daarom willen wij mensen en organisaties over zichzelf aan het woord laten. De achterliggende stelling is dat mensen en groepen ook recht hebben om zelf te beslissen hoe ze hun leven en maatschappij inrichten. KnoopPunt wil dus in de eerste plaats bronnen over zichzelf aan het woord laten. In alle gevallen zullen we bovendien de bron vermelden.
We denken dat het informatienetwerk moet openstaan voor alle politieke tendensen en orientaties die ter linkerzijde buiten het parlement gevonden worden. Voorts moet eveneens aandacht besteed worden aan de onderzoeksresultaten van minder radikale groepen, zoals vormingsinstituten e.d.. Wat wij bij voorbaat uitsluiten is fascistische, racistische of sexistische informatie. Bovendien zullen we geen propaganda van politieke partijen opnemen.
KnoopPunt wil zijn aktiviteiten starten in een informatiewinkel aan de basis om daar ervaring op te doen in het struktureren van informatie. Het wil daarvoor gebruik maken van moderne technologie. Deze aanloop in een infoshop is ook gekozen om de bereikbaarheid van het systeem uit te testen in de praktijk.
De meeste mensen vinden moeilijk hun weg in de veelheid van meestal verspreide en ontoegankelijke informatievoorzieningen. Deze handicap leidt op zijn beurt tot een zichzelf versterkend proces van sociale ongelijkheid. Het toegankelijk maken van allerlei informatie die men nodig heeft in het dagelijks leven wil Knooppunt verwezenlijken door deze ‘gemeenschapsinformatie‘ via computer ter beschikking te stellen in zijn infoshop(‘s). Daarbij zal aandacht besteedt worden aan de vele alternatieve oplossingen die reeds voorhanden zijn. In deze info-shop wordt naast ‘gemeenschapsinfo’ ook alternatief nieuws en politieke achtergrondinfo ter beschikking gesteld.
Dit impiceert wel dat dergelijk informatiesysteen uiterst gebruikersvriendelijk is en veelzijdige ingangen en uitgangen heeft. Deze mogelijkheid wordt geboden door informatie op te slaan in computer-leesbare vorm. De computer laat gebruikersvriendelijke en intelligente opzoekingssystemen toe. Eens informatie digitaal opgeslagen is, wordt zij ook veel ruimer beschikbaar en uitwisselbaar.
Het gevaar dat het gebruik van computers drempelverhogend gaat werken is reëel. Heel wat basisgroepen zijn nog niet aan het gebruik van computers toe. KnoopPunt wil ook de nodige inspanningen doen om deze drempel te overwinnen. In dezelfde lijn willen we daarenboven hulp bieden aan wie zich computervaardigheden wil eigen maken. Hier is geopteerd voor de methode ‘Open Learning’. Dit is zelfstudie met begeleiding.
Op lange termijn is gekozen voor een netwerk gebaseerd op computercommunicatie omdat dit de meest praktische en snelle vorm is. Centraal in deze computercommunicatie staat een zogeheten “Buletin Board System. Dit is niet anders dan een computer die 24 uur op 24 uur via de telefoon bereikbaar is. Met een eigen computer kunnen groepen deze computer bellen om te lezen wat anderen erop gezet hebben, om er zelf berichten op te zetten, om databanken te raadplegen enz. Naast artikelen, persverklaringen e.d. die op het net verspreid worden biedt het systeem de mogelijkheid om elektronische post te ontvangen, aan andere groepen mededelingen te doen of vragen te stellen, oproepen te doen, politiek en kulturele advertenties te plaatsen en dergelijke. Dit kan zowel besloten, enkel zichtbaar voor de geadresseerde als open, leesbaar voor iedereen.
Het ontsluiten van informatie uit de alternatieve hoek zal gebeuren via raadpleegbare berichtengebieden en door middel van een artikelenbank. Ook volledige tijdschriften kunnen indien de uitgevers het wensen beschikbaar gesteld worden op computer. Voor artikelen die nog niet gepubliceerd zijn of die ter plaatse niet beschikbaar zijn kan KnoopPunt fungeren als artikelenbeurs. Verder wil KnoopPunt ook katalogen uitbouwen voor opzoekingswerk in tijdschriften. Het bepalen van trefwoorden bij artikels en boeken zou in principe aan de uitgevers ervan overgelaten worden. Via een knooppuntbibliotheek wil het een catalogus ter beschikking stellen die toelaat opzoekingen te doen naar boeken en tijdschriften die zich in verschillende alternatieve bibliotheken bevinden.
Dit geheel moet een Alternatief Informatieburea vormen. KnoopPunt wil de Vlaamse poot worden van het European CounterNet en zijn informatie halen bij gelijkaardige initiatieven zoals SpinnerNet in Mainz en APS in Nederland, Econet in België, GreenNet en PeaceNet. Gebeurtenissen hebben bredere impicaties en wijdere oorzaken dan deze die te vinden zijn in onze direkte omgeving, ze hebben een nationale en internationale dimensie.
Naast de zuivere informatieservice voorziet KnoopPunt een publikatiedienst. Hier is het de bedoeling om kleine organisaties goedkoop te helpen bij hun communicatie via omzendbrieven, tijdschriften, affiches enz. Er zal naar gestreefd worden hen zoveel mogelijk doe-het-zelf oplossingen voor lay-out en afwerking aan te bieden.
Samengevat zal KnoopPunt de volgende informatiegebieden verzorgen:
- gemeenschapsinformatie
- feitelijke berichten,
- achtergrondinformatie,
- catalogen.
De uitvoerdersgroep staat in voor het dagelijks beleid van KnoopPunt. Hij beslist autonoom over de werkwijze binnen de organisatie. Hij vergadert in principe wekelijks van zodra er met informatieverspreiding begonnen wordt. De leveranciers/gebruikers die een overeenkomst hebben met KnoopPunt bepalen ook autonoom de inhoud van de informatie die ze ter beschikking stellen. Het beleid op langere termijn wordt mede bepaald door de leveranciers/gebruikersgroep van zodra deze gevormd is.
De besluitvorming binnen de uitvoerdersgroep van KnoopPunt komt tot stand via een sociocratische organisatievorm. Dit wil zeggen dat er na diskussie bij consent beslist wordt. Zolang er geargumenteerde bezwaren bestaan in de groep wordt de beslissing uitgesteld en de diskussie, indien zinvol, verder gezet. Binnen de uitvoerdersgroep zullen ook regels afgesproken worden rond het maken van afspraken, ook in specifieke omstandigheden zoals de afwezigheid van een uitvoerder en de noodzaak om van een afspraak af te wijken.
Voor de gebruikers en de leveranciers van het informatiesysteem zullen minimaal jaarlijks, gebruikersbijeenkomsten belegd worden waar ze direkte inspraak krijgen in het informatiebeleid van KnoopPunt. Zij kunnen voorstellen om nieuwe bronnen aan te spreken. De bedoeling van die gebruikersbijeenkomsten is ook te komen tot een intensifiëring van communicatie en uitwisseling.